Evenementen en festivals schieten na de gedwongen coronapauze weer als paddenstoelen uit de grond. Groningse bedrijven in de branche zijn weer volop aan de slag, maar het gaat nog wel anders dan voorheen. Met name het tijdig beschikbaar hebben van materiaal en mensen is een uitdaging.
‘Heel blij dat we weer veel kunnen’, is de eerste opmerking van Sikko Cazemier, eigenaar van Cazemier Verhuur & Evenementen in Leek. ‘In maart organiseerden we na de gedwongen pauze als eerste weer het Foute Feest in Tolbert. Dat was nog met maximaal 500 mensen en testen voor toegang. Een beetje kijken hoe het allemaal ging, maar ik heb nu alweer drie evenementen achter de rug.’
Hectiek terug
Onder andere het Queen concert in Roden voor 1200 mensen. Inmiddels is Cazemier druk met de voorbereidingen van het Flinke Pink festival tijdens Pinksteren in Leek. ‘Ik moest echt weer in het ritme komen. Normaal is het van bam bam bam en actie. Daar had ik het de eerste maand lastig mee. In die zin was corona zo gek nog niet. De hectiek is nu helemaal terug.’
Cazemier merkt ten opzichte van voor de pandemie wel veranderingen. ‘Er is een gebrek aan personeel en materiaal. Er worden meer evenementen georganiseerd of ingehaald op andere momenten dan anders. Voor licht en geluid valt het nog mee, maar voor tenten, hekwerken, toiletten en podia zie ik wel krapte. Dat moet je veel eerder bestellen dan voorheen.’
En ook qua personeel geldt een andere dynamiek, stelt Cazemier vast. ‘Veel mensen zijn de afgelopen twee jaar wat anders gaan doen en een groot deel komt nog niet weer terug. En er zijn natuurlijk bedrijven verdwenen. In het verleden was de druk om zaken vroeg te regelen er niet. Nu wel.’
Erwin Balkema van Bano BV in Groningen ziet de ontwikkeling ook. Balkema en zijn mensen faciliteren ook internationaal op het gebied van standbouw voor beurzen en grote evenementen. ‘Er zijn minder freelancers beschikbaar en ze zijn duurder geworden. In 2019 hadden we een aantal dagen dat we zeker tachtig freelancers aan het werk hadden. Zulke aanvragen liggen er nu nog niet, maar als het moment komt is dat wel een lastige om in te voorzien.’
Verslavende werking
Tot de zomer heeft Balkema de bezetting goed kunnen regelen. ‘De evenementensector is een speciale. Voor velen had het een verslavende werking en bleven er hangen. Veel hebben een uitstapje gemaakt de afgelopen twee jaar en vinden van negen tot vijf werken wel prima. Een deel van de mensen is wel terug, maar het is afwachten hoeveel daadwerkelijk weer in de branche aan de slag gaan.’
Balkema ziet momenteel de beurzen- en standbouw in volle omvang terugkomen, maar hij mist de grote opdrachtgevers uit Amerika nog. ‘Dat verwachten we dit jaar ook nog niet. Dergelijke klussen starten een jaar van te voren met de voorbereidingen. En wij zijn dan wel uit de pandemie, maar wereldwijd geldt dat natuurlijk nog niet.’
Bij Let’s Get Digital in Groningen, dat voor de pandemie EnventInsight heette, zijn ze druk om weer klaar te zijn voor wat ze oorspronkelijk deden. Vlak voor de corona-uitbraak lanceerde het bedrijf een mobiele app voor bezoekers om tijdens zakelijke evenementen relaties te ontmoeten. ‘Een soort bedrijfstinder’, zegt mede-oprichter Bas Krijgsman glimlachend.
Wachten op het echte leven
Toen alles op slot ging ontstond de nieuwe onlinewereld waar het bedrijf zich vol op stortte. Men ontwikkelde virtuele omgevingen om online te ontmoeten. Zo bouwden Krijgsman en co een virtueel perscentrum voor het Songfestival in Rotterdam. ‘Aan het begin gaf corona ons een boost, maar tegen het einde van de lockdowns ging online veel niet door, om te wachten dat het echte leven weer ging beginnen.’
Er werden veel nieuwe mensen aangenomen op het onlineproces, die recent als de wiedeweerga omgeschoold zijn. ‘Twintig procent kende het proces rond de app al en tachtig procent van het personeel nog niet’, zo schat Krijgsman de situatie in. ‘Qua omzet is het nu een uitdaging. Onze marges op het virtuele proces lagen hoger dan voor die op de app.’
Het is nu hectisch geeft Krijgsman aan. ‘Maar we zijn blij dat het slot eraf is.’ De grote vraag is waar het evenwicht gaat ontstaan. Gaat het helemaal terug naar het oude of ontstaat er een evenwicht tussen virtueel achter het scherm en fysiek ontmoeten. ‘We verwachten dat online blijft bestaan. Het kan ook een publiekstrekker voor een fysiek evenement zijn.’
Balkema voorziet ook een hybride werkelijkheid. ‘Het genereert meer bereik en bedrijven denken meer na over doelgroepen en deelnemers. Niet iedereen hoeft per se in de zaal te zitten. In de combinatie kun je meer betekenen voor een klant.’
Blij is belangrijk
Zo komt het meeste weer op gang en is Balkema blij. ‘Mijn jongens zie ik weer blij worden en dat is belangrijk.’ Dat zijn er wel een stuk minder dan voor corona, want Bano halveerde in omgang van dertig naar vijftien medewerkers. ‘Het geeft de mogelijkheid om scherpere keuzes te maken en niet meer zoals in het verleden alles aan te pakken. Meer onze koers vasthouden. We zoeken een klanten die ons waardeert en niet altijd voor de laagste prijs gaat.’
Het is hoe dan ook duurder geworden in de evenementenbranche. Dat merkt Cazemier ook. ‘Materiaal is duurder. Niet alles. Hekken bijvoorbeeld niet, maar een tent is ten opzichte van 2019 zeker meer dan twintig procent duurder. Dat is wel verklaarbaar door beperktere beschikbaarheid.’
Met name tijdelijke GGD-locaties voor prikstraten of testmogelijkheden hebben, zo schat Cazemier in, veel materiaal uit de markt gehaald. En het wereldwijd moeilijk kunnen leveren van noodzakelijke grondstoffen speelt zeker ook een rol.
Cazemier ziet 2022 als een overgangsjaar. ‘Dit seizoen zie je een forse toename van het aantal evenementen, maar dat gaat zich wel uitkristalliseren. Wij hebben voor Flinke Pink meer promotie gedaan en de kaartverkoop gaat prima. Ik merk geen terughoudendheid bij mensen. Iedereen is enthousiast. Als we twee jaar verder zijn is alles weer op het oude niveau verwacht ik.’
Angst moet wegblijven
Balkema is voorzichtiger. Ze zitten nu qua omzet nog ver onder het oude niveau. ‘In september verwachten we weer op driekwart van 2019 te zitten. Daarna zal het verder doorzetten. Ik hou mijn hart nog wel vast voor een andere pandemie. De angst daarvoor of zelfs het hinten naar angst voor de angst moet echt wegblijven.’