Inwoners van Westerkwartier betalen bovengemiddeld veel voor hun afval. De gemeente hanteert met een gemiddelde van 316 euro per huishouden de hoogste afvalstoffenheffing van de provincie Groningen.
In vergelijkbare gemeenten ligt de afvalstoffenheffing gemiddeld op 170 euro per huishouden. Dat concludeert adviesbureau Royal Haskoning, dat de afvalverwerking onderzocht in opdracht van de rekenkamer van gemeente Westerkwartier. Het rapport is gebaseerd op cijfers uit 2020.
De resultaten van het onderzoek zijn stevig. De kosten voor afvalbeheer zijn niet marktconform en liggen ongeveer 70 procent hoger dan in vergelijkbare gemeenten.
Bovendien werkt het Diftar-systeem, waarbij inwoners vooraf hun eigen afval sorteren, niet naar behoren. De hoeveelheid restafval per inwoner ligt boven de norm: 124 kilo, terwijl 100 kilo haalbaar zou moeten zijn. Het percentage van afvalscheiding is teruggelopen tot circa 70 procent. De norm ligt hier op 75 procent.
Hoger prijskaartje
De verwerkingskosten van afval zijn relatief hoog als resultaat van een oud contract, schrijft Royal Haskoning. Bovendien zorgt de extra service in de vorm van de milieuboer voor een hoger prijskaartje.
Er zijn 25 mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt als werknemer betrokken bij de afvalverwerking. Hun inzet zorgt volgens het adviesbureau ook voor een extra kostenpost.
In het Noorden is relatief weinig concurrentie tussen afvalverwerkers. Dat feit drijft de prijs verder op, schrijft Royal Haskoning.
Aandachtspunten
In een bestuurlijke reactie op het rapport schrijft het college van Burgemeester en Wethouders de aandachtspunten ter harte te nemen, al verwijst het ook naar een klanttevredenheidsonderzoek van de gemeente zelf uit april vorig jaar. Inwoners waarderen de afvalverwerking met het rapportcijfer 7,6.
Opvallend is dat geënquêteerden in dat onderzoek niet is gevraagd naar hun mening over de hoogte van het tarief, terwijl inwoners en de gemeenteraad daar wel degelijk hun zorgen over uitspraken.
Bovendien is niet gepeild of inwoners bereid zijn extra te betalen voor de milieuboer, of voor de begeleiding van werknemers met afstand tot de arbeidsmarkt – volgens het adviesbureau twee oorzaken voor de relatief hoge heffing.
Lastenverlichting
De afvalkosten in Westerkwartier gaan dit jaar overigens omlaag vanwege een nieuw contract met afvalverwerker Omrin. Dit zorgt voor een lastenverlichting van ongeveer 19 euro per huishouden, al blijven de kosten volgens het adviesbureau bovengemiddeld hoog.
Het rapport over afval wordt op 11 mei besproken in een raadsoverleg van de gemeente Westerkwartier.
