Het kabinet draait komend gasjaar (vanaf 1 oktober) de Groningse gaskraan toch verder dicht. Het Groningenveld wordt op de ‘waakvlam’ gezet, wat betekent dat er door de NAM een minimale hoeveelheid gas wordt gewonnen.
Het gaat om 2,8 miljard kubieke meter gas, meldt staatssecretaris Hans Vijlbrief. Voor dit gasjaar, dat eind september afloopt, stond het winningsplafond op ongeveer 4,5 miljard kuub gas.
Het was al langer bekend dat het kabinet de gaskraan wil dichtdraaien, maar door de oorlog in Oekraïne en het tekort aan gas als gevolg daarvan, ontstonden veel onzekerheden. Volgend najaar, en uiterlijk 2024, wil het kabinet de gaskraan helemaal dichtdraaien. Maar Vijlbrief houdt hierbij nog een slag om de arm: de winning uit het Groningenveld kan naar nul “als de geopolitieke situatie het toelaat”.
De harde belofte dat het gasveld dan dichtgaat wilde het kabinet steeds niet maken, mede vanwege de oorlog in Oekraïne. Wel benadrukt het kabinet steeds dat het een allerlaatste optie zou zijn, mocht Nederland wat betreft gaslevering in de problemen komen.
Gasopslag Norg
Maar sluiting van het veld is ook afhankelijk van andere voorwaarden, zoals de inzet van de gasopslagen Norg en Grijpskerk. “Door in de zomer zo veel mogelijk pseudo-Groningengas op te slaan in de gasopslag Norg kan de gaswinning uit het Groningenveld zo veel mogelijk worden geminimaliseerd.” Het kabinet verwacht dat de Drentse gasopslag aan het eind van het huidige gasjaar gevuld is met ongeveer 5,3 miljard kuub gas. Dat is meer dan waar transporteur Gasunie in januari van uitging en ook meer dan wat tien dagen geleden nog werd geadviseerd. Nu zou er ongeveer zo’n 4,8 miljard kuub gas zijn opgeslagen.
“Ik acht een hoge vulgraad wenselijk voor de leveringszekerheid vanwege de oorlog in Oekraïne en de daarmee gepaarde onzekerheden”, schrijft staatssecretaris Vijlbrief. Overigens heeft het kabinet een vergunning voor maximaal 6 miljard kuub gas in de gasopslag.
Bewijslast
Van de gemeenten Noordenveld, Aa en Hunze, Tynaarlo en het Groningse Westerkwartier is al langer bekend dat ze vanwege risico’s op aardbevingen geen voorstander zijn van het verder vullen van de opslag. Dat geldt ook voor de provincie Drenthe. De staatssecretaris zegt die zorgen te begrijpen. Volgens hem loopt er een traject met de NAM en betrokken gemeentes om ‘verschillende scenario’s te verkennen’. “Daarbij is nadrukkelijk aandacht voor de zorgen die er bij bewoners zijn over bijvoorbeeld het bewijsvermoeden rondom de gasopslag Norg.”
Sinds de zomer van 2020 moeten omwonenden zelf bij de NAM bewijzen dat schade aan hun woningen wordt veroorzaakt door de gasopslag. Daarvoor lag die taak bij de NAM. Maar onderzoek van onder meer TNO toonde aan dat ‘diepe bodemdaling geen directe schade aan huizen kan veroorzaken’. Toch laat het kabinet die conclusies nu opnieuw beoordelen. Komende maand komt daar meer duidelijkheid over.
Aardbevingen
Dat het veld dichtgaat heeft te maken met de aardbevingen waar Groningen al jaren last van heeft. Zaterdag was er nog een aardbeving met een kracht van 2,7 op de schaal van Richter bij Uithuizermeeden.
Nu de gasprijzen oplopen, zijn er stemmen die oproepen om meer gas uit het Groningenveld te halen en van de opbrengsten bijvoorbeeld Groningers te compenseren voor de geleden schade. Maar het Staatstoezicht op de Mijnen waarschuwt al langer dat het niet veilig is om de gaskraan verder open te draaien.
