Wat doe je als je in de bijstand zit en er plots een brief van de Belastingdienst op de mat valt? De boodschap: u heeft volgens ons te veel verdiend en moet het verschil terugbetalen.
Dat overkwam minimaal 27 inwoners van de gemeente Noordenveld. Een van hen is Miriam Scheffer uit Roden. Ze krijgt maandelijks een bijstandsuitkering van 1.000 euro en ontvangt 300 euro huurtoeslag. Op jaarbasis komt ze uit op ongeveer 15.600 euro.
Zesduizend euro terugbetalen
In augustus 2021 kreeg Scheffer een brief. De Belastingdienst schatte dat ze geen 15.000 maar ruim 21.000 euro had gekregen. Het verschil, ruim 6.000 euro, zou ze moeten terugbetalen. Ook zou ze dan geen huurtoeslag meer krijgen. “Binnen drie maanden moest ik dat betalen, maar dat kan ik helemaal niet. Bovendien heb ik dat geld helemaal niet gehad”, zegt Scheffer. “Maar het was best een dreigende brief, dus daarom paste ik het toch maar aan.”
Dat terwijl ze geen extra geld had gekregen. Doordat door de inflatie en stijgende energieprijzen bijna alles in Nederland duurder is geworden, houdt Scheffer juist minder over dan voorheen. Het zat haar toch niet helemaal lekker en de Rodense nam contact op met de Belastingdienst.
Wel vijf keer belde ze naar eigen zeggen met de Belastingtelefoon, maar dat hielp niet. “Ze wisten daar niet waar het over ging, konden er niets over vinden en konden dus niets voor me doen. Dus met andere woorden: zoek het maar uit.”
Meer gedupeerden
Scheffer heeft goed contact met de gemeente Noordenveld, waar ze woont, en besloot contact op te nemen met haar budgetcoach. Op het gemeentehuis schrok men van het verhaal, vertelt wethouder Alex Wekema. “We hebben eerst gekeken of we zelf iets verkeerd hadden gedaan bij het doorgeven van gegevens, maar de fout bleek toch bij de Belastingdienst te liggen.”
Noordenveld is op zoek gegaan naar andere gedupeerden. Er melden zich behalve Scheffer nog 26 mensen, maar de gemeente vermoedt dat er nog meer zijn die de brief hebben gekregen. Inmiddels heeft de Belastingdienst de fout erkend en in januari is er naar alle gedupeerden een brief met excuses gestuurd. Mensen moeten de fout alleen wel zelf rechtzetten. Wekema begrijpt daar niets van.
“Mensen zijn soms echt bang voor de Belastingdienst en belden ons zelfs huilend op. En als de Belastingdienst dan zelf een fout maakt, moet je dat zelf oplossen. Dat je dan niet de service biedt aan inwoners om het zelf even terug te draaien, daar begrijp ik niets van. Hoe moeilijk kan het zijn?”
‘Empathie ontbreekt’
Voor Scheffer steekt het vooral dat de Belastingdienst in eerste instantie zei haar niet te kunnen helpen. Blij is ze wel dat ze het geld niet hoeft te betalen, maar dat kostte veel moeite. “Je bent net als iedereen gewoon een nummer voor de Belastingdienst. Ruimte voor empathie is er totaal niet.” Voor haar is de zaak goed afgelopen, maar ze weet niet of dat zonder de hulp van de gemeente ook was gebeurd. Daarom hoopt ze dat meer mensen zich melden, als zij hetzelfde probleem met de Belastingdienst hebben.
De gemeente vreest dat niet iedereen zo adequaat kan reageren als Scheffer en vermoedt dat er al mensen in de problemen zitten. Wekema: “We weten, los van de 27 die zich gemeld hebben, niet hoeveel er nog in onze gemeente zijn met dit probleem. Laat staan in heel Nederland.”
De Belastingdienst laat weten dat er een brief onderweg is naar de gemeente Noordenveld over de zaak. Tot die tijd wil de Belastingdienst niet reageren op vragen van de media.