Het ene moment sta je te koukleumen aan de Pools-Oekraïense grens om opgehaald te worden door Nederlandse vrijwilligers, het volgende moment sta je schouder aan schouder met diezelfde vrijwilliger boeken in te pakken. Oekraïense vluchtelingen helpen deze week van dinsdag tot donderdag mee bij de jubileumeditie van de Roder Boekenmarkt. Een markt die niet los kan worden gezien van de situatie in Oost-Europa.
De boekenmarkt, die vandaag van start ging, is sowieso een bijzondere. Het is namelijk een lustrumeditie. “De 25ste”, zegt voorzitter Arie van Klei trots. “Het is een uitgestelde boekenmarkt, want eigenlijk houden we die altijd in de kerstvakantie. De afgelopen keer kon dat niet vanwege corona. De boeken hadden we al en om ruimte te maken voor de volgende markt – die hopelijk wél in december zal zijn – verkopen we die boeken nu alsnog.”
Van Wit-Rusland tot Oekraïne
Niet alleen boeken (50.000 stuks in totaal), maar ook cd’s, lp’s, spellen en puzzels worden aan de man gebracht. “Puzzels zijn in coronatijd heel populair geworden, merken we”, zegt Van Klei.
Hij is naast voorzitter van de Roder Boekenmarkt ook de voorman van Stichting Oost-West Kontakten. De Rodense stichting onderhield contact met het Tsjechische Litomysl en organiseerde tot voor kort ‘aansterkvakanties’ voor kinderen uit Wit-Rusland die nog steeds verzwakt zijn na de ramp van Tsjernobyl in 1986.
Transporten
De stichting heeft haar focus inmiddels verlegd naar Oekraïne. Zo vertrok op 10 maart in alle vroegte een eerste transport naar Oekraïne. Inmiddels heeft Stichting Oost-West Kontakten drie transporten verzorgd en in totaal 52 mensen naar Nederland gehaald.
En de stichting is dus onlosmakelijk verbonden met de Roder Boekenmarkt. Vrijwilligers die meereden naar Oekraïne, staan nu samen met een tiental vluchtelingen paraat voor de vele klanten. Zoals Henk-Jan Hofman, die zijn collega-vrijwilligers tijdens het koffiedrinken over zijn avonturen vertelt.
Respect
De bijzondere mengelmoes van Nederlanders en Oekraïners levert zo af en toe een communicatieprobleem op, omdat lang niet iedere vluchteling Engels kan. Maar de vrijwilligers hebben respect voor de Oekraïners.
“Ik vind het hartstikke goed dat ze betrokken zijn bij dit project”, zegt Yvon van Diemen bijvoorbeeld. “Je merkt aan alles dat ze supergraag willen integreren. Daar heb ik heel veel respect voor.”
Waardevol
Voor de Oekraïners is de boekenmarkt ook een stukje afleiding. De sfeer is prettig en het contact met de andere vrijwilligers goed. Rita Kruizenga noemt de markt, zeker anno 2022, ‘heel waardevol’. “Het is ook vooral een sociaal gebeuren. En zeker nu is het mooi om dit te doen voor het goede doel.”
Kruizenga is een van de in totaal honderd vrijwilligers die de markt tot een succes moet maken. Of dat ook lukt en de Oekraïense vluchtelingen binnenkort kunnen genieten van een dagje ontspannen, hangt af van het aantal bezoekers. De markt is tot en met donderdag 5 mei te bezoeken.
