Van 17 t/m 20 oktober 2022 vond er in de penitentiaire inrichting Veenhuizen het Herfstkamp plaats. Voor de kinderen was het een onvergetelijke week waarin ze nieuwe herinneringen met hun gedetineerde vader hebben gemaakt. Vader kon zijn vaderrol weer oppakken.
Doel van het Herfstkamp
Het doel van het Herfstkamp is om kinderen ‘gewoon even kind’ te kunnen laten zijn en vaders te ondersteunen in hun rol als ouder. Door samen diverse activiteiten te ondernemen kan de relatie tussen vader en kind versterkt worden en kan de vader zijn vaderrol weer oppakken. De vaders worden hierbij begeleid door vrijwilligers van Exodus. Zo kijken de vrijwilligers mee tijdens de activiteiten, geven ze de vaders tips en wordt er gevraagd of ongevraagd hulp aangeboden als ze zien dat vaders het lastig vinden om hun ouderrol op te pakken.
“Ik kan eindelijk zeggen: tot morgen”
“Het mooiste vind ik wat het Herfstkamp doet met de kinderen”, aldus een deelnemende vader. “Toen ik gedetineerd raakte, kon mijn dochter er niet echt over praten met andere mensen. Ze was een beetje in d’r zelf getrokken zeg maar. En nu maakt ze er al grapjes over. Je merkt dat ze wat opener wordt”. Een van de kinderen vertelt: “De kinderen hier hebben dezelfde situatie, dus het is dan makkelijker om mee te praten”.
“Ik zou andere gedetineerde vaders zeker motiveren om mee te doen. Wat is er nou mooier dan in deze tijd meer tijd met je kind door te kunnen brengen? Het is gewoon een hoop plezier. Kinderen zijn niet gewend dat hun vader in detentie zit, wat natuurlijk zo hoort. Maar ze hebben dan een bepaald beeld bij de gevangenis; ze lopen in zwarte pakken met witte strepen en nu zien ze ook gewoon hoe het hier binnen is. Dat is ook beter voor de rust in het hoofd. Nu ziet ze “oké, papa is niet waar ik wil dat ‘ie is, maar hij heeft het wel goed”, dat geeft wel meer rust in d’r hoofd”. “Ik kan eindelijk zeggen: tot morgen”, aldus één van de kinderen.
Het belang van het Herfstkamp
Ongeveer 25.000 kinderen in Nederland hebben een ouder in detentie. Hierdoor missen zij een groot deel van hun kindertijd contact met hen. Veel kinderen met een gedetineerde ouder krijgen problemen die soms tot in de volwassenheid blijven. Ondanks de belemmeringen van detentie op de vader-kind relatie zijn er wel degelijk mogelijkheden voor een vader om een betekenisvolle rol te spelen. Het Herfstkamp is één van die mogelijkheden. Uit onderzoek blijkt dat dit soort initiatieven het welzijn van de kinderen vergroot en het de resocialisatie van de vader ten goede komt omdat hij gemotiveerder is om op het goede pad te komen. Het draagt daarnaast bij aan beschermende factoren voor het kind waardoor de kans kleiner is dat zij zelf in aanraking komen met justitie.
Het programma
Het programma is door medewerkers en vrijwilligers van Exodus verzorgd. Overdag hebben de kinderen hun tijd in de PI’s doorgebracht en ‘s avonds verbleven zij met elkaar en de begeleiders in vakantiehuisjes in de nabije omgeving. Met hun vader werden allerlei activiteiten ondernomen, zoals samen sporten, het knutselen van een troostknuffel en lunchen. De activiteiten lijken klein, maar ze zijn ontzettend belangrijk voor de ontwikkeling en welzijn voor het kind. “Tijdens deze week zien we verschillende emoties bij de kinderen en vaders voorbijkomen: boosheid, onmacht, verdriet, maar vooral ook veel vreugde, geluk en ontroering door weer even samen te zijn. Vaders stappen weer in hun vaderrol en passen (onbewust) allerlei opvoedtechnieken toe: samenwerken, overleggen, motiveren, troosten, stimuleren, aanspreken en corrigeren”, aldus Marieke van Zwam, landelijke projectleider bij Stichting Exodus Nederland.
Het Herfstkamp 2022
Sinds 2019 organiseert Exodus Nederland in samenwerking met Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) het Herfstkamp voor kinderen van gedetineerde ouders. Naast de PI’s in Vught en Veenhuizen vindt het Herfstkamp dit jaar ook voor het eerst plaats in PI Nieuwegein.
