Terwijl staatssecretaris Hans Vijlbrief de druk op het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) opvoert om Noord-Drenten die schade hebben van de gasopslag Langelo te compenseren, stuurt het IMG zelf aan op nóg maar eens een onderzoek naar de effecten van die gasopslag. Dat zet kwaad bloed bij gedeputeerde Tjisse Stelpstra (ChristenUnie). “Ik ben er klaar mee dat inwoners van het kastje naar de muur worden gestuurd.”
In een brief aan de Tweede Kamer pleit staatssecretaris Vijlbrief voor de terugkeer van de omgekeerde bewijslast. Daarmee hoeven inwoners die schade menen te hebben van de gasopslag, niet zélf aan te tonen dat de opslag de oorzaak is. De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) is dan aan zet om aan te tonen dat de schades door iets anders komen.
‘Wij konden niet anders’
Vorig jaar werd de omgekeerde bewijslast in een groot deel rond de gasopslag Langelo ingetrokken. Dat deed het IMG op basis van rapporten van TNO, TU Delft en Deltares. Een peer review, waarin onderzoeksbureau Movares naar deze onderzoeken keek, liet zien dat er voorbarige conclusies zijn getrokken op basis van die rapporten. Het onderzoek deugt verder wel, onderstreept het IMG in een reactie nogmaals.
Het IMG wil nu dat TNO, TU Delft en Movares om tafel gaan om nog eens te kijken naar de uitkomsten van de studies. Gedeputeerde Stelpstra is daar niet blij mee. “Ik heb toen de uitkomsten van de peer review duidelijk waren, meteen gezegd dat we niet nog meer studies moeten willen doen. Ik ben er klaar mee dat inwoners van het kastje naar de muur worden gestuurd.”
Dat het IMG nu weer een studie op touw wil zetten, toont volgens Stelpstra aan dat ze niet begrijpen wat er in de omgeving leeft. In een reactie laat het IMG weten dat wél te begrijpen. “We begrijpen heel goed dat er maatschappelijk onrust is over de stopgezette schadeafhandeling in een deel van Noord-Drenthe. Maar wij konden niet anders omdat de wet ons beperkt in alternatieve oplossingen voor problemen zoals in Noord-Drenthe. Dat is ook de reden dat we Den Haag hebben gevraagd een oplossing te bieden. Een wetswijziging is een van de mogelijkheden.”
Stuitend
Staatssecretaris Vijlbrief bereidt in Den Haag een wetswijziging voor, maar tot die tijd zijn schademelders in Noord-Drenthe niet geholpen. “Het IMG had moeten zeggen: we hebben de afgelopen anderhalf jaar mensen uit de schadeafhandeling gegooid op basis van halve conclusies, die gaan we nu compenseren. In plaats daarvan zegt het IMG nu: het rapport dat eerder is opgesteld was goed, wij hebben gelijk. Dat is niet wat de peer review laat zien”, zegt Wisse Hummel van de Tijdelijke Werkgroep Mijnbouwschade Een (TWME).
Vijlbrief schrijft in de kaderbrief dat het IMG ‘onzekerheden op schade door diepe bodemdaling en stijging op specifieke plekken mogelijk onderschat’. Dat het IMG nu niet direct de eigen schadeafhandeling tegen het licht houdt, noemt Hummel dan ook ‘stuitend’. “Het IMG heeft geen zelfreinigend vermogen. Prima dat ze een onderzoek willen doen, maar geef tot de uitkomsten van zo’n onderzoek dan het voordeel van de twijfel aan de inwoners. Nu geven ze het voordeel van de twijfel aan zichzelf.”
‘IMG draagt niet bij aan oplossing’
Gedeputeerde Stelpstra benadrukt dat de kaderbrief van staatssecretaris Vijlbrief aan de Tweede Kamer hoopvol is. “Hij begrijpt wat er in het gebied leeft en wil wat doen aan de zorgen die er spelen. Ik heb er vertrouwen in dat hem dat gaat lukken en ik zie daar zeker mogelijkheden toe. Wat het IMG op zijn beurt doet, is juridisch ingewikkeld en draagt niet bij aan een oplossing. Ik zou het IMG willen oproepen te stoppen met onderzoeken en gewoon terug te komen op hun eerdere besluit. Dit spreekt niet van zorg voor de inwoners van dit gebied.”
Burgemeester Klaas Smid van de gemeente Noordenveld laat in een reactie weten ‘uiterst geïrriteerd te zijn’ over de handelswijze van het IMG.
