Lokalen vieren feest terwijl de democratie weer een tik krijgt
‘Het volk’ heeft gesproken. De lokalen zijn de winnaar, de landelijke partijen hebben een tik gekregen. Maar kunnen we wel van échte winnaars spreken nu de opkomst landelijk (en ook in Noordenveld) zo tegenviel?
We schrijven woensdag 23 maart, een week na de Gemeenteraadsverkiezingen. Over de uitslag valt niet te twisten. De lokalen hebben gewonnen, de landelijke partijen verloren. Dat zij niet van het stempel afkomen niet-lokaal te zijn, ligt in eerste plaats aan de lokalen die dat hartstochtelijk roepen. Maar, zo zei Robert Meijer (VVD) ook al: de landelijke partijen moeten de hand in eigen boezem steken. “Het lukt ons blijkbaar niet de kiezer dat duidelijk te maken.”
Een hard gelag voor de niet-lokalen, die desondanks wel degelijk net als hun lokale collega’s middenin de samenleving staan. Gemeentebelangen en LGN lachen desondanks in hun vuistje. Ik had stiekem gedacht dat LGN een zetel zou afsnoepen van de grote broer, maar beide partijen kregen er gewoon eentje bij. Toen mij voor de camera van Gemeentebelangen werd gevraagd wat ik daarvan vond, antwoordde ik naar alle eerlijkheid: “Ik weet niet of het goed is voor de verhoudingen in de raad. Maar de kiezer heeft gesproken.” Of het befaamde interview gaat worden uitgezonden, is voor mij nog de vraag. Ik hoorde Van der Es namelijk brommen dat het zomaar eens geknipt kon gaan worden.
Het moet gezegd worden dat de campagnes van de twee grote winnaars dit jaar weer stonden als een huis. Gemeentebelangen is al jaren de meest zichtbare partij. Met 50 mensen op de lijst en een hoog ‘Volksvermaken-gehalte’, is dat misschien ook niet zo vreemd. LGN toont zich al jaren een warm pleitbezorger van haar eigen mening in de raad. Dat valt de kiezer ongetwijfeld ook op. Je kunt veel over Lijst Groen Noordenveld zeggen, maar niet dat hun mening veel te gissen overlaat. Daarbij is die huis-aan-huis ging mogelijk een uitstekende zet geweest.
Vooral bij de PvdA en het CDA zullen de druiven zuur zijn. Beide partijen verloren een zetel. Het PvdA moet het zelfs zonder Tiemen Ensink stellen de komende vier jaar, tenzij Alex Wekema weer in het college komt. Het CDA heeft, zoals het nu lijkt, alleen Astrid Westra in de raad. En dat terwijl ook die partijen de afgelopen vier jaar deelnamen in het college. Ook zij zijn toch debet aan al het goede dat is gerealiseerd?
Misschien is het ook een kwestie van uitdragen. Gemeentebelangen, volgens Rikus Koopman een ‘nuchtere partij’, gaat prat op borstklopperij zo rond de verkiezingen. Op flyers laten ze drukken wat er gerealiseerd is, waardoor je haast zou denken dat ze het allemaal zelf doen. Misschien hadden de PvdA en het CDA dat ook wat meer moeten doen? Of was het vechten tegen de bierkaai, nu het vertrouwen in de landelijke politiek naar een nulpunt is gedaald?
Landelijk was de opkomst een drama. In Noordenveld mogen we nog niet van een drama spreken, maar het is zorgelijk dat er twee procent van de opkomst is afgesnoept. 58,9 procent, iets meer dan de helft van de kiesgerechtigden. Dat geeft toch te denken. Ik hoorde Leonie ter Braak in het onvolprezen Kiespijn (een programma dat bij iedere verkiezing terugkeert op de NPO en absoluut een aanrader is) dat er in 1980 nog een landelijke opkomst van 80 procent was. Tach-tig procent! Waar is het misgegaan?
Het antwoord van mensen die niet gaan stemmen is vaak hetzelfde. “Ik heb geen vertrouwen meer in de politiek, ze doen maar wat.” Landelijk kan ik me daar iets bij voorstellen, maar het lijkt een trend te zijn geworden om deze mening te bezigen. Inwoners vinden het interessanter om hun mening direct op social media te spuien en het daar vervolgens bij te laten zitten, dan om écht in actie te komen. Dat kan eens in de vier jaar, al is men daar niet meer zo zeker van. En als je maar lang genoeg roept dat je geen vertrouwen in de politiek hebt, krijgt je buurman het vanzelf ook. De lokalen vierden afgelopen week weliswaar (terecht!) feest, met de democratie gaat het ondertussen helemaal niet goed.
Vanavond wordt er afscheid genomen van de oude gemeenteraad en wordt de nieuwe geïnstalleerd. Geïnteresseerden zijn vanaf 20:00 uur welkom aan de Raadhuisstraat.
Meepraten? Twitter: @MathijsRenkema of e-mail: m.renkema@rtvdrenthe.nl.
