In april 1945 liep een groep vrouwelijke politieke gevangenen vanuit Kamp Westerbork onder dwang van de nazi’s richting wat ze dachten dat hun einde zou worden. Bij Grijpskerk werden de vrouwen bevrijd. Voor het tweede opeenvolgende jaar is hun tocht herdacht.
Een groep van 80 wandelaars – de jongste deelnemer is 17, de oudste 78 – vertrok zaterdagochtend vanuit de stad Groningen, met als eindbestemming Grijpskerk. Een jaar geleden startte de herdenkingswandeling nog vanuit Westerbork.
‘Het was in 1945 een geweldige horrormars, ze wisten niet wat ze te wachten stond. Gelukkig zijn ze bevrijd. Wij willen die vrouwen graag herdenken’, zegt Rixt van Gosliga van de organisatie.
116 vrouwen liepen in 1945
De groep die in de laatste oorlogsdagen van 1945 gedwongen werd te lopen, bestond uit 116 vrouwen. Ze waren allemaal gearresteerd omdat ze verdacht werden van deelname aan het verzet. Onder hen was ook Corrie Kieft. Haar dochter Tetske Venema-Vocht loopt nu mee tijdens de herdenkingswandeling.
‘Mijn moeder was verzetsstrijdster, als koerierster. Na verraad is zij naar Westerbork gebracht. Vlak voor de bevrijding moesten zij eigenlijk nog naar de vernietigingskampen of geëxecuteerd worden. De commandant die ze begeleidde op de vrouwenmars had de opdracht om een van die twee dingen uit te voeren. Dus het was een horrormars, waarvan ze dachten dat ze vermoord zouden worden.’
‘De oorlog heeft nu nog impact op kinderen’
Dat gebeurde niet. De bewakers lieten de groep vrij in Grijpskerk, waarna ze de Canadese bevrijders troffen. ‘Onze moeder heeft ons altijd geleerd hoe kwetsbaar vrijheid en democratie zijn. Dat zien we nu ook weer, want de oorlog is weer terug in Europa. Mijn kleinzoon is 11 jaar, maar was zich er ineens van bewust dat hij er ook niet zou zijn als mijn moeder op die laatste dag was geëxecuteerd. Dus de oorlog heeft ook voor die kinderen weer impact.’
Ook Iris Vocht loopt mee, een kleindochter van Corrie Kieft. ‘Ik heb haar eigenlijk niet goed leren kennen. Ze is vroeg overleden. Mijn vader was toen nog maar 19. Het was voor hem heel moeilijk om over haar te praten, waardoor ik eigenlijk pas vorig jaar voor het eerst heb gehoord over haar en Westerbork, dat wist ik niet. Toen ik hoorde van deze tocht dacht ik: wat bijzonder, ik zou graag meelopen. Het liefst met mijn tante, om op die manier de familieband aan te halen.’
