Afgelopen jaar deden 197 inwoners van de gemeente Westerkwartier aangifte van cybercrime of online fraude. Dat maakte de politie vrijdagavond bekend bij RTV Zulthe.
Omdat de politie ziet dat deze vorm van criminaliteit relatief vaak voorkomt, waren wijkagent Arjan van der Velde en digitaal wijkagent Leon Helder te gast bij het radioprogramma Wie kent tips van Gea de Boer.
Vriend in nood
De agenten gingen onder andere in op zogenaamde ‘vriend-in-nood-fraude’. Ouders krijgen een berichtje van iemand die zich voordoet als zoon of dochter, met het verzoek geld over te maken.
‘Onze tip is: bel met het oude nummer. Als je zoon of dochter opneemt, weet je dat je wordt opgelicht’, zei digitaal wijkagent Helder. Deze vorm van criminaliteit komt nog regelmatig voor, maar bankpasfraude vormt momenteel een groter probleem.
Ouderen zijn daar vaak slachtoffer van, legde wijkagent Van der Velde uit. Bij bankpasfraude bellen criminelen je op en zeggen dat er een probleem is met je rekening. Ze bieden aan iemand langs te sturen om je bankpas op te halen, of stellen voor mee te kijken op je scherm. Slachtoffers zijn vaak duizenden euro’s kwijt.
‘Ga er niet klakkeloos in mee’
‘Onze tip? Ga er niet klakkeloos in mee’, zei agent Van der Velde. ‘Bel bij twijfel zelf het landelijke nummer van de bank.’ En heb je een ouder of grootouder op leeftijd? ‘Leg dan een briefje naast de telefoon’, vulde Helder aan. ‘Schrijf erop: “De bank belt nooit zelf”. Als geheugensteun.’
Ben je er slachtoffer van, dan is de kans klein dat je je geld nog terugziet. ‘De buit wordt vaak meteen gepind. Dat maakt het voor ons heel lastig te achterhalen waar het blijft’, zei Van der Velde.
De agenten beschreven hoe de criminelen te werk gaan. Ze huren bijvoorbeeld een huisje op een vakantiepark en richten daar een callcenter in. ‘Dan is het een kwestie van lukraak mensen bellen’, zei Helder.
Snel geld verdienen
Presentator De Boer vroeg naar het motief van de daders. ‘Snel geld verdienen’, zei Helder. ‘Ze zijn gewetenloos en denken alleen aan geld.’
Zogenaamde money mules, vaak jongeren, doen klusjes waarbij de pakkans groter is: zij halen bijvoorbeeld de bankpas op bij het slachtoffer, of stellen hun rekening beschikbaar. Helder: ‘Aan hen wordt gevraagd: wil je snel honderd euro verdienen? Dat doen ze dan, zonder dat ze altijd weten waaraan ze meewerken.’