Op het buitenterrein van Museum Nienoord staat sinds 4 juli het Huis van de Gedeelde Verhalen. De kunstinstallatie vertelt de verschillende verhalen van veteranen en vluchtelingen uit onder andere Syrië, Afghanistan, Oekraïne en Srebrenica. “Het is niet bedacht om met een vinger te wijzen. Er is geen goed of fout”, legt kunstenaar Kitty Boon uit. “Het is bedoelt om respect voor het leven te laten zien en het belang van menslievend zijn. We moeten niet oordelend zijn of vooroordelen hebben, maar naar elkaar luisteren. Die bewustwording willen we hiermee creeëren.”
Drie jaar geleden werd het Huis van Gedeelde Verhalen al eerder getoond, namelijk tijdens het Bevrijdingsfestival in Assen. De bezoekers konden toen de verhalen op de fotodoeken bekijken. Inmiddels is er veel meer bijgekomen en is de installatie opnieuw te bezoeken op Nienoord mede door een subsidieaanvraag in het kader van 80 jaar vrijheid Groningen. “De kunstinstallatie blijft groeien”, legt Boon uit. “Nu kunnen bezoekers bijvoorbeeld kaartjes achterlaten met een moment dat hen het meest is bijgebleven. Die worden opgehangen in de installatie.” Ze loopt verder naar een muur waar ze bezig is met een collage van krantenartikelen over oorlog in de wereld. “Ook dit is een groeiend project. Elke keer als ik iets tegenkom, voeg ik het toe.”
Naast die twee ‘groeiende’ kunstwerken is er nog veel meer te zien in de installatie. Zo is er een schilderij gemaakt door Peter Tholen, een gedicht over AI-war door Peter Veen en maakte Boon samen met haar dochter Eline Kuper een documentaire met veteranen en vluchtelingen in Noord-Nederland. “In die drie jaar is de wereld ook veranderd”, zegt Boon. “Er zijn in die tijd zelfs oorlogen bijgekomen, niet afgegaan.” Dat maakt de installatie belangrijk voor zowel jong en oud volgens de kunstenaar. “Neem de NAVO-top. Daar is besloten dat er meer geld naar Defensie gaat. Daarin zie je de urgentie van het verdedigen van het land met militairen en de wapenindustrie.”
Oorlog is een heel complex iets, zegt Boon. “Mensen vragen mij wel eens: ‘waar is de installatie voor?’. Dan reageer ik dat ik geen oorlog wil in deze wereld. Niemand wil oorlog, toch is het er wel. Daar zit een dualiteit in.” Het belangrijkste is volgens haar om als burger actief te blijven meedoen in de democratie: “Blijf kritisch op politici, ook in Nederland en blijf stemmen om het gevoel te behouden dat we er als burger echt toe doen. Laat je horen in plaats van je te laten wegdrukken.”
Verder in de installatie hangen een aantal posters aan de muur met herkenbare punten in Drenthe en Groningen. Met behulp van AI wordt laten zien wat de oorlog zou kunnen betekenen voor die plekken. Zo is er een tank met soldaten te zien midden op de Grote Markt en staat een deel van Borg Nienoord in brand. “Deze beelden zijn niet echt, maar laten wel zien wat er zou kunnen gebeuren als we niet oppassen”, legt Boon uit. “We moeten met elkaar in gesprek blijven.” Een manier om dat te doen, is één van de verschillende activiteiten die wordt georganiseerd bij de installatie. Bijvoorbeeld het maken van vredesposters. “Ik ben overtuigd dat zo’n activiteit een middel is om tot gesprek te komen.”
Buiten zijn een aantal kinderen al druk bezig met hun posters samen met kunstenaar Yotka Kroeze. Ook daaruit blijkt hoe iedereen de installatie anders kan interpreteren. Zo is één van de jonge deelnemers bezig met een poster waarop mensen te zien zijn die blij zijn dat ze in vrijheid leven. “We gaan deze activiteit nog twee keer organiseren”, vertelt Boon. “Daarnaast kunnen mensen ook een eigen klaproos van keramiek komen maken.” Op het programma van deze zomer staat ook nog een verhalencafé. Op 23 augustus komen verhalenvertellers langs om verhalen over de oorlog te vertellen. De middag duurt van 14:30 tot 16:30 uur. Aanmelden kan door een mail te sturen naar atelierkat@hotmail.com. Dat geldt ook voor het maken van de vredesposters op 25 juli en 15 augustus en de workshop ‘klaproos maken’ op 26 juli.
De kunstinstallatie is tot en met 29 augustus te bezoeken op Landgoed Nienoord. En daarna? “Ik hoop dat hij ergens in de buurt komt te staan”, zegt Boon. “Dan kan hij daar weer verder groeien.”
