Het is feest voor IVN Westerkwartier: het Instituut Voor Natuureducatie (IVN) bestaat dit jaar namelijk 75 jaar. Hoewel er door de tijd heen veel veranderde, is het belangrijkste doel altijd hetzelfde gebleven: mensen de natuur laten beleven. “In het Westerkwartier kennen we geen grootschalige natuur”, zegt voorzitter Ad van Alphen. “Het zijn met name de kleine stukken waar we trots op moeten zijn.”
IVN Westerkwartier bestaat officieel pas sinds de herindeling van de gemeente in 2019. Daarvoor waren het IVN Grootegast en IVN Leek-Nietap die in de omgeving activiteiten organiseerden. “De eerste voorgangers van het IVN zijn begonnen, omdat een aantal notabelen verontrust waren dat jongeren vogelnestjes uit bomen haalden”, vertelt Van Alphen. “Toen is de eerste club opgericht om toezicht te houden en de jeugd aan te spreken.”
De natuur beleven
Die eerste stappen in bewustwording en natuureducatie werden in 1950 gezet. Nog steeds is dat hetgeen waar het IVN zich hard voor maakt. “Het verschil is dat het toen eigenlijk minder nodig was. Weidevogels waren er in de jaren ’50 nog volop, misschien zelfs wel eens teveel. Nu organiseren we juist excursies om een inventarisatie te maken van de vogels die er nog overgebleven zijn.”
Niet bang zijn voor de natuur
IVN Westerkwartier richt zich daarom op zoveel mogelijk verschillende doelgroepen. Van wekelijkse wandeltochten, vleermuisexcursies of microscopiedagen voor de jeugd. “Je ziet tegenwoordig dat kinderen vaak geen basiskennis over de natuur meer hebben”, zegt Van Alphen. “Daar willen we aan werken.”
Hij blikt terug naar een activiteit met bodemdiertjes. “Ik was met een groepje meiden op zoek naar diertjes, toen we een huisjesslak aantroffen. Eerst werd er wat gegiecheld en gegild, maar toen nam ik hem op mijn hand en vertelde ik meer over het dier. Al snel wilde één van de meiden hem zelf ook even vasthouden.” Er verschijnt een grote glimlach op zijn gezicht bij de herinnering: “Die basishouding van niet bang zijn voor de natuur is zo belangrijk. We worden al bang genoeg gemaakt voor de natuur, door bijvoorbeeld teken of wolven. De natuur is om van te genieten.”
In het kader van ‘IVN komt naar je toe’ gaat men naar de dorpen toe en worden er nu ook activiteiten georganiseerd in verzorgingstehuizen in het Westerkwartier. Laatst was de organisatie aanwezig in De Hoorn in Marum, vertelt Van Alphen. “We maken bijvoorbeeld een rondje om het gebouw met de bewoners en vertellen hen daar meer over de natuur. Ook werd er ‘natuurmemory’ gespeeld en konden zij tijdens een creatieve middag knutselen en versieren rondom het thema herfst.”
Bijzondere activiteiten
Speciaal voor het jubileumjaar zijn ook een aantal andere activiteiten georganiseerd. Naast een speciale jubileumdag voor leden, was daar voor het eerst de cursus ‘Natuur op je bord’, waarbij vijf theorielessen en vijf praktijklessen werden gegeven aan de deelnemers. Het bleek populair: al snel zat de cursus helemaal vol. Ook de vaste wandelingen op dinsdag en woensdag worden goedbezocht: “We organiseren die zo’n vijftig weken per jaar en ze gaan altijd door, slecht weer of niet”, legt Van Alphen uit. “Speciaal voor ons jubileum loopt er nu tijdens de wandelgroep op dinsdag één keer per maand een gids mee die vertelt over het gebied.”
Er komen nog bijzondere activiteiten aan. Zo worden er bijvoorbeeld een aantal lezingen op Nienoord georganiseerd, wordt er stilgestaan bij de Nacht van de Nacht bij het Leekstermeer en in Feerwerd op 25 oktober en kunnen kinderen weer enthousiast meedoen aan de provinciale microscopiedag op 8 november. Nieuwe vrijwilligers zijn daarbij altijd welkom, zegt Van Alphen. “Als IVN willen we ons enthousiasme over de natuur kunnen delen en mensen laten meegenieten van de pareltjes van het Westerkwartier. Dat wordt allemaal gedaan door vrijwilligers en nieuwe mensen zijn altijd welkom; ook als ze geen grote kennis van de natuur hebben”.
