“Ik ben trots. Trots, en zo dankbaar. Eigenlijk is wat ik voel nog meer dan dankbaarheid”, zegt Hilda de Vries met een glimlach. Sinds afgelopen september prijkt de naam van haar man Fred Nieuman op het A7-viaduct bij Midwolde. Tijdens een vredesmissie in Angola in 1997 kwam hij niet meer thuis. “Als mensen vanuit Niekerk, Oldekerk en omgeving nu onder zijn naam doorrijden, worden ze toch even herinnerd aan Fred. Je ontkomt er niet aan.”
Hilda woont nog in Niekerk, in het huis dat zij samen met haar man kocht. “Het voelt nog altijd of hij hier, thuis, is”, zegt ze, terwijl ze naar een grote foto van Fred kijkt die aan de muur hangt. “We kenden elkaar maar tien jaar, maar we hebben in die tijd samen zo veel meegemaakt.”
Liefde op het eerste gezicht
De eerste ontmoeting omschrijft Hilda als liefde op het eerste gezicht. Ze kwam Fred tegen tijdens een avond in De Opstal in Zuidhorn. “Ik zat aan de bar en hij kwam naar me toe”, herinnert ze zich. Op dat moment werkte Fred al bij de Koninklijke Marechaussee. Hij liep wacht op Soestdijk, terwijl zij werkte in het Zonnehuis in Zuidhorn. “Het was eigenlijk een soort langeafstandsrelatie, maar we wilden graag samen zijn. Toen er een defensieflat vrijkwam in Soesterberg, heb ik hier mijn ontslag ingediend en ben ik met hem meegegaan.”
Hoewel het een grote omslag is, twijfelt ze geen moment. “Ik was bij mijn Fred. Dat was het belangrijkste.” Dat was in 1989, het jaar waarin ze ook getrouwd zijn. “We hadden afgesproken dat als ik zwanger zou raken, we ook zouden trouwen. De bruiloft was in december en een paar maanden later werd onze dochter Suzanne geboren.”
De eerste uitzending
In 1992 verhuist het gezin terug naar Groningen. Via de vader van Fred horen ze over nieuwbouwwoningen in Niekerk. Fred laat zich overplaatsen naar de brigade in Delfzijl en zo keert het jonge gezin terug naar het Westerkwartier. In deze periode besluit Fred dat hij graag op uitzending wil. Er loopt een vredesmissie in de Sinaï, het gebied tussen Egypte en Israël. “Hij hield van avontuur en uitdaging. Dit had hij blijkbaar nodig. In mei is hij een half jaar die kant op vertrokken.”
Het zijn zes lange maanden, maar de twee houden goed contact. Ze bellen, schrijven brieven en Hilda reist zelfs drie weken naar hem toe. “We hebben een rondreis gemaakt door Israël, de Sinaï en Egypte . Dat zijn voor mij nog altijd bijzondere plekken.” Tijdens die periode is ze zwanger van hun tweede kindje Nick. Met een glimlach voegt ze toe: “Toen Fred twee dagen terug was van missie, werd Nick geboren. Het is alsof ik dat stukje pas kon loslaten toen hij weer bij ons was.”
Slecht gevoel
Eind 1995 dient zich een nieuwe missie aan. Ditmaal naar Angola, waar een hevige burgeroorlog woedt. “Ik was er vanaf het begin niet helemaal gerust op”, weet ze nog. “Het was daar onveilig, niet zoals bij de Sinaï. Maar Fred wist mij gerust te stellen. Blijkbaar had hij ook dit avontuur nodig.”
Ze herinnert zich het moment dat ze hem uitzwaaide op het treinstation van Groningen nog goed. “Gelukkig zou hij in december voor drie weken thuiskomen. In februari zou hij weer definitief terugkeren. Die acht weken daarna leken te overzien.”
“Het kan hem toch niet zijn?”
Op zaterdag 1 februari 1997 slaat het noodlot toe. Fred wordt gegrepen door een krokodil in de Cassairivier. Hij overleeft de aanval niet.
“Ik weet nog dat ’s avonds rond half elf de deurbel ging.” Hilda klemt haar kopje stevig in haar handen terwijl ze naar buiten kijkt. “Ik dacht nog: vast kwajongens. Maar je doet toch open. Daar stonden drie mannen die vertelden over het ongeluk.”
Wat ze toen voelde beschrijft ze als misselijkheid, verdoving, alsof de grond onder haar vandaan zakt. “Je hoopt dat hij zijn identiteitsketting aan iemand anders heeft gegeven. Het kan hem toch niet zijn? Uiteindelijk werd hij een paar dagen later echt geïdentificeerd als Fred Nieuman. Het was dus echt waar. Het was niemand anders.”
Zelf was Hilda die zaterdag met de kinderen in Leek. Ze weet nog dat ze tijdens het boodschappen doen een raar gevoel in haar hoofd kreeg. Een soort ‘kortsluiting’. “Ik had de film ‘The Lion King’ gekocht voor de kinderen. Met z’n beiden zaten ze op de bank te kijken. Opeens zei Nick: ‘Mama, onze papa is ook dood hé?’ Ik schrok zo. Ik zei: ‘Nee, onze papa is niet dood. Hij komt over vier weken thuis’. Achteraf bleek het ongeluk rond diezelfde tijd te zijn gebeurd.”
Bijzondere vraag
Dan gaat achtentwintig jaar later de telefoon. Hoe ze het zou vinden als de naam van Fred op een viaduct of brug wordt geplaatst. “Ik zei gelijk dat ik dat geweldig zou vinden.” Haar gezicht straalt bij de herinnering. “Ik heb daarna mijn moeder en de kinderen gebeld. We waren zo blij.”
Inmiddels hangt het bordje met de tekst ‘Wachtmeester der 1e klasse Ferdinand Nieuman’ boven het viaduct aan de Oude Postweg bij Midwolde. Op weg naar haar werk komt Hilda er drie keer per week langs. “Ik voel mij dan zo trots. In het begin maakte mijn hart een sprongetje als ik zijn naam zag”, zegt ze. “Soms voel ik ook het gemis, maar het is bovenal de trots die overheerst.”
“Hij mag niet vergeten worden”, vervolgt ze. “De kinderen, de familie en ik zullen hem nooit vergeten, maar nu wordt hij elke keer herinnerd als iemand hier langsrijdt.” Ze glimlacht even. “En soms, als ik er langs rijd en er is niemand om me heen, dan claxonneer ik. Voor Fred.”
Het naambord boven het viaduct aan de Oude Postweg
