Een strak blauwe lucht en een stralende zon. Bij veel mensen tovert het een lach op het gezicht, maar bij de aardappelboeren in Drenthe zorgt het voor frustraties. Door het warme weer komen de piepers nauwelijks omhoog en dat zorgt voor problemen.
Het is een uurtje of één ’s middags. Aardappelboer Henk Bosma rijdt een rondje langs zijn gewassen in Zuidvelde. Hij wijst naar een aantal aardappelplanten in de verte. “Zie je het”, zegt hij. Bosma stapt uit de auto en loopt vervolgens naar de planten en grijpt naar de grond. Zijn handen vol met zand. “Gortdroog voel je dat? Als dit zo doorgaat, komt er geen aardappel uit de grond op bepaalde percelen. Dat is natuurlijk een ontzettende schadepost.”
Zelf sproeien
Bosma is niet de enige die problemen heeft door de droogte. Navraag bij LTO Noord leert dat er veel agrariërs in Drenthe en Noord-Nederland zijn die kampen met dezelfde problemen. De boer uit Zuidvelde probeert de schade enigszins te beperken door veel te sproeien.
Hij loopt iets verder het veld in en trekt een plant uit de grond. “Deze strook hebben we kunstmatig water gegeven, je ziet dat er al wat aardappels groeien. Maar twee meter verderop is er nog niet gesproeid.” Hij trekt opnieuw een plant uit de grond. “Zie je? Helemaal niks.” De stroken goed wateren kan soms lastig zijn. “De wind speelt een grote rol, niet alle plekken krijgen door de windrichting genoeg water. Een goede regenbui is het allerbeste.”
In totaal heeft Bosma vijf waterinstallaties staan op verschillende plekken. Maar ook dat kost hem veel geld. “De apparaten gebruiken acht liter diesel per uur en staan zo’n twintig uur per dag aan. Doe maar een rekensom. De kosten lopen dan heel snel op, maar je moet wat.”
Stikstofregels
Maar het is nog lastiger voor de boeren. Door nieuwe stikstofregels moeten aardappels voor 1 oktober worden geoogst. Doe je dat later, dan heb je als boer een jaar later minder stikstofruimte en kun je minder piepers telen. Bosma weet inmiddels dat hij de deadline niet gaat halen.
“Daar heb ik al rekening mee gehouden, maar ik ga toch later oogsten. Dat betekent dus wel dat we volgend jaar minder kilo’s kunnen verkopen. Ik vind het een regeling van niks, maar het is nou eenmaal zo. Als de prijs van de aardappel straks goed is, hoeft een mindere oogst nog niet zo’n probleem te zijn. Maar dan betaalt de consument wel meer. Het zou mooi zijn als daar een goede balans in te vinden is. We gaan het wel zien.”
Voor Bosma en waarschijnlijk veel andere boeren mag het snel weer gaan regenen. “Maar niet zoveel als in 1974”, grapt hij. “Toen was het ook droog en heeft het twee weken constant geregend. Dat was een beetje teveel van het goede.”
