Op woensdag 5 april 2023 vindt voor de 548e keer de traditionele haringuitreiking in Niekerk plaats. Dat gebeurt van 16.30 uur tot 17.30 uur bij de Liudgerkerk (de voormalige Hervormde kerk). Sinds 30 september 2017 is deze traditie uit 1476 officieel toegevoegd aan de ‘Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed Nederland’. De gemeente Westerkwartier is hier trots op en kijkt uit naar deze bijzondere traditie. Als burgemeester is Ard van der Tuuk secretaris van de stichting. Hij is persoonlijk aanwezig bij de haringuitreiking.
Boerenwagen met koetsier
Traditiegetrouw gaan paard en boerenwagen door de straten van Niekerk, Oldekerk en Faan. De koetsier ment de paarden, de bijrijder luidt de bel om de dorpsbewoners te attenderen op de haringen. Op de wagen bevindt zich een houten ton waar vroeger de haringen in zaten. Tegenwoordig worden de haringen bij de kerk bezorgd.
Legaat van Menno Jeltema
De haringuitreiking vindt zoals gebruikelijk op de woensdag voor Pasen plaats. De traditie ontstond toen Menno Jeltema in 1476 een legaat naliet aan de voogdij van het Pepergasthuis.
Menno Jeltema liet daarmee landerijen onder het Faan na aan het Pepergasthuis. Hier hoorde wel een eeuwig durende verplichting bij. Namelijk dat elk jaar de armen van het Faan een ton haring wordt uitgereikt. De voogdij heeft zich elk jaar aan deze verplichting gehouden.
In 1979 besloot de voogdij om deze verplichting af te kopen. Sindsdien is een stichting opgericht, die zich ten doel stelt om deze traditie in stand te houden. De haringen zijn tegenwoordig bestemd voor alle inwoners van Niekerk, Oldekerk en Faan.
Voortbestaan van de traditie
In 2018 overhandigde de voormalige gemeente Grootegast tijdens de haringuitreiking een cheque ter waarde van twintigduizend euro. Deze schenking was bedoeld om de eeuwenoude traditie in stand te houden.
Programma
Om 16.00 uur vertrekt de ouderwetse boerenwagen vanaf Faan naar Niekerk. De wagen komt rond 16.30 uur aan bij de Liudgerkerk. Daarna zal de nieuwe voorzitter van de stichting, ds. Toos Wolters, enige welkomstwoorden spreken en een haring voorproeven. Vanaf 16.30 uur worden de haringen gratis uitgereikt in het bijgebouw ‘De Zaaier’, naast de kerk. Tegen een geringe vergoeding kunnen mensen de uitgereikte haringen ter plaatse schoon laten maken.
