Jarenlang staan de inwoners van Roderesch op 4 mei bij de kerk in het dorp stil bij de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Op zich prima, maar enkele dorpsgenoten vinden toch dat er iets mist. Na enig onderzoek ontdekken ze dat er in het dorp wat gebeurd is dat de moeite waard is om te herdenken. Zo was er in mei 1943 de melkstaking. Een monument op het brinkje aan de Hoofdweg herinnert sinds een paar jaar aan de gevallenen door die actie.
Vanavond herdenkt Roderesch onder anderen de bij die staking omgekomen mannen. De herdenking begint in dorpshuis ’t RAShuys, waarna een stille tocht naar het monument voert. Op de gedenksteen staan de namen Harm Bakker en Tiem van Bergen genoteerd.
Melkstaking 1943
Op 29 april 1943 besluiten de Duitsers dat alle 300.000 Nederlanders die in 1940 de wapens opnamen zich moeten melden om in Duitsland te gaan werken. Dat besluit valt slecht en spontaan ontstaan in heel Nederland stakingsacties.
Tijdens een kaartavond in Café Giezen aan de Hoofdweg in Roderesch worden plannen gesmeed om hier aan mee te doen. Het gaat om een melkstaking, waarbij op 3 mei minder melkbussen bij de straat zullen worden gezet.
Grote gevolgen
Dit gebeurt ook en heeft grote gevolgen voor de kleine gemeenschap Roderesch. In Roden doen boeren mee aan de staking en arbeiders van de melkfabriek leggen het werk neer. Zij worden allemaal verraden door NSB’ers die lucht krijgen van de staking. Ze geven de Duitsers adressen van de stakers, zodat die gearresteerd kunnen worden.
In Roderesch worden Harm en Jan Bakker en Johannes Kalfsbeek opgepakt. Zij worden per vrachtwagen naar Groningen gebracht. Tiem van Bergen is die dag bij zijn huis aardappels aan het uitzoeken. Wanneer hij de Duitsers aan ziet komen vlucht hij de bosjes in. De Duitsers beginnen te schieten en Tiem wordt dodelijk getroffen. Harm Bakker wordt een dag later ter dood veroordeeld en geëxecuteerd bij de Rabenhauptkazerne in Groningen. Johannes Kalfsbeek en Jan Bakker worden vrijgelaten.
Waardevol
Arent Anema van het 4 Mei Comité in Roderesch noemt het bijzonder tragisch. “Tiem van Bergen had niks met de staking te maken, hij vluchtte geschrokken het bos in, dat heeft hem het leven gekost.”
Het nichtje van Tiem van Bergen, Trijn Reijntjes uit Roderesch, noemt het zeer waardevol dat het monument ter nagedachtenis aan haar oom in het dorp staat. “Tiem had niet weg moeten lopen, ze hebben hem gewoon doodgeschoten. Maar ik ben blij dat deze herinnering er is, dat doet me echt wat en onze vrijheid moeten we blijven koesteren.”
Zwarte bladzijde
Voor Roderesch is 3 mei 1943 een zwarte bladzijde in de agenda van de geschiedenis. Het 4 Mei Comité in het dorp hoopt dat veel mensen de herinnering levend willen houden en zich aansluiten bij de herdenking van vanavond.
